Цифрлық қалқан: ШҚО-да ақпараттық қауіпсіздік қалай қамтамасыз етілген?
Бүгінгі цифрлық дәуірде ақпарат – мемлекет қауіпсіздігінің, қоғам тұрақтылығының және әрбір азаматтың жеке деректерінің бүтіндігінің басты кепілі. Технология шарықтап дамыған шақта ақпараттық қауіпсіздік мәселесі бұрынғыдан да өзекті бола түсті. Бұл ретте Шығыс Қазақстан облысында мемлекеттік органдардың мәліметтерін, ақпараттық жүйелерін және цифрлық инфрақұрылымын қорғау бағытында бірқатар жүйелі жұмыстар атқарылып келеді, деп хабарлайды Altainews.kz тілшісі.
Өңірде қабылданып жатқан шаралардың барлығы еліміздің ақпараттық қауіпсіздік саласына қатысты заңнамалық талаптарына толық сәйкес жүзеге асырылады. Атап айтқанда, мемлекеттік органдарда Ақпараттандыру туралы заңның және Үкімет қаулысымен бекітілген ақпараттық-коммуникациялық технологиялар мен ақпараттық қауіпсіздікті қамтамасыз ету саласындағы бірыңғай талаптардың орындалуы міндетті саналады. Бұл нормативтік құжаттар ақпараттық жүйелердің жұмысынан бастап деректерді сақтау, киберқауіпсіздік шаралары, инфрақұрылымның қорғалу деңгейіне дейінгі барлық үдерісті реттейді.
Аталмыш басқарманың жұмысында ақпараттық қауіпсіздікті қамтамасыз ету – негізгі басымдықтардың бірі. Басқармада ақпараттық жүйелердің бірыңғай талаптарға сәйкестігі қатаң сақталады. Ақпараттық-коммуникациялық инфрақұрылым да осы стандарттарға сүйеніп ұйымдастырылған.
Басқарма мамандарының айтуынша, ақпараттық қауіпсіздік саласындағы ең тиімді шара – әлеуетті қатерді алдын ала анықтап, дер кезінде әрекет ету. Бұл үшін өңірдің ақпараттық жүйелері арнайы мониторинг жүргізетін орталықтарға біріктірілген.
Бүгінде ақпараттық қауіпсіздік мәселесі тек ІТ мамандарының ғана емес, бүкіл қоғамның ортақ күн тәртібіне айналды. Әсіресе мемлекеттік органдардың ақпараттық жүйелерін қорғау – өңірдің тұрақты дамуы мен тұрғындарға көрсетілетін қызметтердің сапасына тікелей әсер ететін маңызды міндет. Шығыс Қазақстан облысында осы бағытта бірқатар жүйелі шаралар қолға алынып, қауіпсіздік талаптары кешенді түрде іске асырылуда.
Қорғаныс жүйесінің тағы бір маңызды бөлігі – антивирус және DLP-технологиялар. Антивирустық жүйелер зиянды бағдарламаларды анықтап, жояды, ал DLP (Data Loss Prevention) – құпия ақпараттың сыртқа таралуына жол бермейтін қосымша сүзгі. DLP қызметкерлердің деректермен жасайтын әрекетін бақылайды, ақпаратты рұқсатсыз көшіру, тасымалдау немесе үшінші тұлғаларға жіберу әрекеттерін автоматты түрде шектейді. Бұл әсіресе мемлекеттік құжаттар мен дербес деректердің қауіпсіздігі үшін аса қажет.
Ақпараттық қауіпсіздіктің ең әлсіз тұсы – техника емес, адам факторы екені белгілі. Сол себепті облыстағы мемлекеттік органдарда қызметкерлерді оқытуға ерекше көңіл бөлінеді. Әр жылы фишинг, әлеуметтік инженерия, жалған сілтемелер мен вирустық хаттардан қорғану бойынша тренингтер, семинарлар өткізіледі. Мұндай дайындық қызметкерлердің күмәнді хаттарды ашпауына, белгісіз сілтемелерге өтпеуіне, жұмыс орнындағы қауіпсіздік ережелерін дұрыс сақтауына көмектеседі.
Ақпараттық қауіпсіздік – бүгінгі таңда жай техникалық мәселе емес, өңірдің тұрақтылығы мен тұрғындардың қауіпсіздігін қамтамасыз ететін стратегиялық басымдық.
Ақпараттық жүйелер жөніндегі техникалық құжаттардың барлығы «электрондық үкімет» архитектуралық порталына енгізіледі. Бұл – жүйелердің бірыңғай стандартқа сәйкестігін қамтамасыз етіп қана қоймай, жаңа ақпараттық жобаларды іске асыру кезінде үйлесімділікті арттырады. Әрбір жаңа жүйе немесе жаңартылған модуль осы архитектураға сай болуы қажет. Мұндай тәсіл цифрлық инфрақұрылымды бір орталықтан басқарып, мемлекеттік қызметтердің сапасын арттыруға мүмкіндік береді. Сонымен бірге, бұл қадам ақпараттық ресурстардың қорғалу деңгейін де күшейтеді.
Ақпараттық қауіпсіздікті қамтамасыз ету тек техникалық шаралармен шектелмейді. Ол – қоғам мен мемлекеттік органдар арасындағы сенімнің де көрсеткіші. Цифрлық қызметтердің саны артқан сайын, халықтың жеке деректерін қорғау мәселесі де маңызды бола түсуде.
Өңірде қауіпсіздік шараларының жүйелі түрде жүзеге асуы тұрғындардың электрондық қызметтерді қауіпсіз пайдалануына, мемлекеттік органдардың жұмысын жеңілдетуге және цифрландыру үдерісін жеделдетуге ықпал етеді.
Шығыс Қазақстан облысында ақпараттық қауіпсіздікті қамтамасыз ету бағытындағы жұмыстар кешенді түрде жүргізілуде. Заңнамалық талаптарды сақтау, ақпараттық жүйелерді бақылау орталықтарына қосу, лицензияланған бағдарламалар пайдалану, деректерді қорғау жүйелерін енгізу және қызметкерлерді оқыту – өңірдің цифрлық қауіпсіздігін нығайтып отырған басты тетіктер.
Ақпараттық қауіпсіздік – тек техникалық мәселе ғана емес, ол мемлекет тұрақтылығының, өңір дамуының және азаматтардың деректеріне деген құрметтің айқын көрінісі. Осы бағыттағы бастамалардың жүйелі іске асуы Шығыс Қазақстанның цифрлық инфрақұрылымын жаңа деңгейге көтеріп, қауіпсіз әрі сенімді ақпараттық орта қалыптастыруға жол ашып отыр.