Жаңа заң: Адам саудасымен күрес күшейе түседі
Фото: depositphotos.com
Мемлекет басшысы ағымдағы жылғы 5 шілдеде «Адам саудасына қарсы іс-қимыл туралы» Қазақстан Республикасының заңына қол қойды, онда бұрын заңнамалық деңгейде белгіленбеген және алғаш рет «адам саудасының құрбаны», «адам саудасының әлеуетті құрбаны», «адам саудасына қарсы іс-қимыл субъектілері» және басқалар сияқты ұғымдарды қамтитын жаңа ұғымдық аппарат бар.
Мәселен, заңды әзірлеу кезінде негізгі тәсілдер анықталды. Халықаралық тәжірибе енгізілді – төрт «П» тұжырымдамасы: серіктестік, ескерту, қудалау және жәбірленушілерге көмек.
Мысалы, біріншісі – мемлекеттік органдар мен азаматтық сектордың кешенді жұмысын, адам саудасына қарсы іс-қимыл жөніндегі ведомствоаралық және өңірлік комиссияларды және халықаралық ынтымақтастық негіздерін қамтитын адам саудасына қарсы іс-қимыл жүйесін қалыптастыру.
Екіншісі – алдын алу тетіктерін жетілдіру, атап айтқанда, тәуекелдерді бағалау және алдын алу шараларын жүргізу. Бұл адам саудасына ықпал ететін себептерді талдауды, кейіннен барынша азайту және пәрменді шаралар қабылдау үшін оның таралу нысандары мен ауқымын зерттеуді көздейді.
Үшіншісі – қудалау. Заңда адам саудасының барлық нысандары, оның ішінде мәжбүрлі еңбек, қайыр сұрау, жыныстық қанау және органдарды алу үшін жауапкершілікті көздейтін қылмыстық заңнамаға сілтеме нормасы енгізіледі.
Төртінші – құрбандық бағдарланған тәсіл. Адам саудасының құрбандарын қорғау және оларға көмектесу – көптеген ратификацияланған халықаралық шарттардың міндетті нормасы. Заң жәбірленушіге мемлекет тарапынан өз құқықтары мен қорғау шараларын жақсы түсінуге мүмкіндік береді. Жәбірленушілердің құқықтары мен мүдделерін қорғау кепілдіктері оларды полицияға жүгінуге ынталандырады және істерді сотқа жеткізуге ықпал етеді.
Бүгінде қолданылып жүрген адам саудасы құрбандарының барлық құқықтары сақталған және заңда көрсетілген.
Заң алғашқы жариялған күннен кейін 60 күнтізбелік күн өткен соң, яғни ағымдағы жылғы 5 қыркүйекте күшіне енеді.