KZ
Өскемен
-16°
небольшая облачность жел 1 м/с, С
504.6 594.27 6.48

Миллиардтаған теңгенің активі мемлекетке қайтарылды – ШҚО

13.11.2025, 17:30 195 Базарова Айгүл

Шығыс Қазақстан облысы бойынша Экономикалық тергеп-тексеру департаменті 2025 жылғы қызметінің негізгі бағыттары мен нәтижелерін жариялады. Өңірде көлеңкелі экономикамен күрес, заңсыз қаржылық схемалардың жолын кесу, активтерді мемлекетке қайтару және экономикалық қауіпсіздікті күшейту мәселелері жыл бойы басымдықта болды. Департамент жүргізген жұмыс мемлекеттің мүдделерін қорғауға, өңір экономикасының ашықтығын арттыруға және ұзақ мерзімді тұрақтылықты қамтамасыз етуге бағытталды, деп хабарлайды Altainews.kz тілшісі.

2025 жылы департамент өндірісінде жалпы залал сомасы 3 млрд теңгеден асатын 17 қылмыстық іс тергелді. Тергеу нәтижесінде 1,9 млрд теңгенің мүлкі өндіріліп, мемлекет кірісіне қайтарылды. 

- Жыл ішіндегі ең ірі істердің бірі – «Бипэк-Азия Авто» компаниялар тобына қатысты қылмыстық іс болды. Тергеу барысында мемлекет пайдасына 11,6 млрд теңгеден астам мүлік тәркіленді. Тәркіленген активтер қатарына автомобильдер, жылжымайтын мүлік нысандары, әуе кемелері, демалыс базалары және басқа да объектілер кірді. Бұл – 2025 жылдағы Шығыс Қазақстан облысы бойынша ең көлемді актив қайтарымы ретінде тіркелді, - дейді ШҚО бойынша Экономикалық тергеп-тексеру департаменті басшысының орынбасары Тимур Мұқанов.

Білім беру саласындағы маңызды нысанның мемлекетке қайтарылуы да биылдың елеулі оқиғаларының бірі болды. Бұрын жекенің қалтасына заңсыз берілген «ВКРТ «Алтай» ЖШС ғимараты қайтадан мемлекет теңгеріміне өткізіліп, өзінің бастапқы құқықты иесі – Д.Серікбаев атындағы Шығыс Қазақстан техникалық университетінің меншігіне қайтарылды. Аталған нысанның құны 1,5 млрд теңгені құрайды. Осы арқылы стратегиялық маңызды білім беру инфрақұрылымына мемлекеттік бақылау толық қалпына келтіріліп, оның әрі қарай тиімді пайдаланылуына құқықтық негіз қалыптасты.

Табиғи ресурстарға бай Шығыс Қазақстанда пайдалы қазбаларды заңсыз өндіру фактілері де назардан тыс қалған жоқ. 2025 жылы департамент алтын өндіруге қатысты екі заңсыз іс-әрекеттің жолын кесті. 

- Олардың бірі — Ұлан ауданындағы Шыбынды өзені аңғарында, екіншісі — Самар ауданындағы Құлынжон өзені бойында анықталды. Тергеу барысында 6 килограмнан астам құнды металл (380 млн теңгеден астам), 56 мың АҚШ доллары және арнайы техника тәркіленді. Бұл фактілер бойынша мемлекетке келтірілген залал 400 млн теңгеден асты. Заңсыз өндіріс ұйымдастырушылары қамауға алынып, қылмыстық істер сотқа жіберу сатысына өтті, - дейді 2 Тергеу басқармасы басшысының м.а. Дулат Нұрлыбек. 

Мемлекет басшысының вейп өнімдерін сатуға тыйым салу жөніндегі тапсырмасын орындау да департаменттің басты бағыттарының бірі. 2025 жылы вейптерді және оларға арналған никотинді сұйықтықтарды заңсыз сату бойынша үш факт анықталды. 

- Тергеу барысында Telegram-арналар арқылы ұйымдастырылған жасырын сауда желісі әшкереленіп, әр арнада 1000-нан астам жазылушысы бар жеткізу желілері жұмыс істегені анықталды. Тексеру нәтижесінде 1500-ден астам вейп тәркіленді, куәгерлерден жауап алынды, арна әкімшілері анықталды. Қазіргі таңда екі іс сотқа жолданып, біреуі бойынша үкім шықты, ал үшінші іс бойынша тергеу жалғасуда, - дейді Дулат Нұрлыбекұлы. 

Жалпы, 2025 жылдың қорытындысы бойынша мемлекет кірісіне ондаған миллиард теңгенің активтері қайтарылып, көлеңкелі экономиканың негізгі бағыттарын қамтыған құқықбұзушылықтар тоқтатылды, қаржылық схемалар жойылды. Бұл шаралар өңірдің экономикалық қауіпсіздігін қамтамасыз етуге, қаржы айналымдарын ашық етуге және мемлекеттік ресурстарды тиімді пайдалану үшін қажетті алғышарттарды қалыптастыруға мүмкіндік береді.

Экономикалық тергеп-тексеру департаменті алдағы уақытта да нақты нәтижеге бағытталған жұмысын жалғастырады. Активтерді қайтару, заңсыз схемаларды анықтау, қаржы айналымының ашықтығын арттыру және мемлекеттің мүддесін қорғау – департамент қызметінің негізгі басымдықтары болып қала бермек.


Айдос Мырзахметов 

Фото: ШҚО Өңірлік коммуникациялар қызметі 

Біздің Instagram парақшамызға жазылыңыз

Жаңалықтарды ең бірінші болып оқыңыз

жазылу