Қазақстанның ауылдық аймақтарында өндірістің дамуы мен әлеуметтік жағдайдың жақсаруы үшін түрлі мемлекеттік бағдарламалар қабылданған. Осы бағдарламалардың бірі – «Ауыл аманаты» жобасы. Бұл бағдарлама ауыл тұрғындарының өмір сүру сапасын арттырып, ауыл экономикасының тұрақты дамуына өз үлесін қосуда.

2023 жылы Тарбағатай ауданында жүзеге асырылған «Ауыл аманаты» жобасы ауыл тұрғындары үшін үлкен мүмкіндіктер ашты. 153 жоба өткізіліп, жалпы сомасы 1 552,8 млн теңгені құрайтын сұраныс жасалды. Оның ішінде 48 жоба 322,7 млн теңгеге игеріліп, өз нәтижесін көрсетті, деп хабарлайды Altainews.kz тілшісі.

2023 жылы «Ауыл аманаты» бағдарламасы бойынша қаржыландырылған жобалар әртүрлі салаларда жүзеге асырылды. Мәселен, Ақжар ауылдық округінде 16 жобаға 92,49 млн теңге бөлінсе, Жаңаауыл ауылдық округінде 4 жобаға 53,4 млн теңге қаражат бөлінді. Ал Жетіаралда 3 жобаға 16,1 млн теңге, Қабанбайда 5 жобаға 42,3 млн теңге, Қарасу ауылында 12 жобаға 77,8 млн теңге қаражат бөлінді. Бұл қаржының көп бөлігі мал шаруашылығын дамытуға бағытталды. Сонымен қатар, ауылдық округтерде тамақ өңдеу өнеркәсібі саласындағы жобалар да қаржыландырылды.

Мал шаруашылығына арналған жобалар да айтарлықтай нәтиже көрсетті. Тарбағатай ауданында 2023 жылы екі кооператив «Ауыл аманаты» бағдарламасы аясында 55,2 млн теңге қаржы алды. Жаңаауыл ауылдық округінен «Акдидар1» кооперативі 584 бас қой сатып алса, Қарасу ауылдық округінен «Көксеген Қ» кооперативі 78 бас аналық ірі қара малын алды. Бұл жобалардың негізгі мақсаты – мал басын көбейту, асыл тұқымды мал сатып алу және ауыл тұрғындарына жұмыс орындарын құру.

Тамақ өңдеу өнеркәсібі саласында да айтарлықтай жетістіктер байқалады. Мысалы, «Адилова» жеке кәсіпорны Қабанбай ауылында орналасқан наубайхана үшін жаңа құрал-жабдықтар сатып алып, кәсібін дамытты. «Ауыл аманаты» бағдарламасы аясында алған қаржы есебінен өнімдердің сапасы артты, ассортименті кеңейтілді. Қазіргі таңда наубайханадан тек күнделікті тұтынуға арналған нан өнімдері ғана емес, сонымен қатар кондитерлік өнімдер де шығарыла бастады. Бұл кәсіпорын облыс әкімінің Алғыс хатымен марапатталды, өйткені тамақ және өңдеу өнеркәсібіне қосқан үлесі ерекше бағаланды.

2024 жылға жоспарланған жобалар арасында туризмді дамытуға бағытталған бастамалар да бар. Атап айтқанда, Тарбағатай ауданынан 6 жоба мақұлданып, оның ішінде 4 жоба туризм саласына қатысты. Туризмнің дамуы – ауыл тұрғындарының экономикалық жағдайын жақсартып, жаңа жұмыс орындарын құрудың тиімді жолы. Бұл жобалар бойынша бөлінген қаржы ауылдық жерлерде инфрақұрылымды дамытуға, туристік нысандарды жаңартуға, жолдарды жақсартуға және жаңа қызмет түрлерін ұсынуға жұмсалады.

Осы жылы ауыл шаруашылығын дамыту үшін жаңа технологиялар енгізу бойынша жұмыстар жүргізілді. Мәселен, «Қызылбұлақ» АӨК жаңбырлатып суару құрылғыларын орнату бойынша 250 гектар суармалы жердің құжаттарын рәсімдеп, жаңа технологияларды енгізді. Бұл жоба ауыл шаруашылығының тиімділігін арттырып, өнімдердің көлемін көбейтуге мүмкіндік береді. Жаңбырлатып суару агрегатын алу үшін «Ауыл аманаты» бағдарламасы аясында 29,5  млн теңге («Алуа» ӘӘК– 29,5 млн, «Қайқы» ӘӘК– 29,5 млн, «Бағдаулет» ШҚ – 9,3 млн теңге) қаражатқа сұраныс жасады. Барлығы 97,5 млн теңге қаражатқа жаңбырлатып суару құрылғылары алынатын болады. Ал Тұғыл ауылдық округінде 1800 гектар жерге жаңбырлатып суару құрылғыларын орнату жұмыстары басталды. Бұл жобалар су ресурстарын үнемдеуге, егістік жерлерде өнім сапасын жақсартуға және өнім көлемін арттыруға бағытталған.

Ауыл шаруашылығын дамытуда техникалық жаңартулардың да маңызды рөлі бар. 2023 жылы Тарбағатай ауданында ауыл шаруашылығы техникасының паркі жаңартылды. 17 бірлік жаңа техника сатып алынды. Сонымен қатар, 2024 жылы 19 техника мен 15 қосалқы бөлшектер сатып алынып, ауыл шаруашылығы саласында жаңа технологияларды қолдану басталды. Ескі техникаларды есептен шығару және жаңаларын сатып алу жұмыстары жыл сайын жүргізіледі. 25 жылдан асқан ескі техникаларды есептен шығару арқылы ауыл шаруашылығындағы тиімділік арттырылды.

Техника паркін жаңалау жұмыстары жыл сайын жүргізіліп, 25 жылдан асқан техникаларды есептен шығару жұмыстары қарқынды жүруде. Ескі техникаларды есептен шығару бойынша атқарылған жұмыс нәтижесінде, бүгінгі күні  53 техника есептен шықты.

Қорыта айтқанда, «Ауыл аманаты» бағдарламасы Тарбағатай ауданында ауыл тұрғындарының өмір сүру сапасын жақсарту, ауыл шаруашылығының дамуы мен кәсіпкерлікті қолдау бағытында үлкен жетістіктерге жетті. Бұл жоба ауылдық аймақтарды дамытуға, ауыл тұрғындарының әл-ауқатын көтеруге, жұмыс орындарын құруға және жаңа технологияларды енгізуге бағытталған. Мемлекет тарапынан көрсетілген қолдау мен қаржыландырудың арқасында Тарбағатай ауданы көптеген жобаларды жүзеге асырып, ауыл шаруашылығы мен кәсіпкерлікті дамытудың маңызды жолдарын таңдап отыр.

Ауылдық жерлерде жұмыс істейтін әрбір кәсіпкер, әрбір жоба ауылдың дамуына өз үлесін қосып, еліміздің экономикасына оң ықпал етеді. Алдағы жылдары осы бағдарламаның аясында Тарбағатай ауданында тағы да көптеген жобалар жүзеге асырылады деген үміт бар.

«Ауыл аманаты» бағдарламасы – ауылдық аймақтардың дамуына бағытталған маңызды мемлекеттік жобалардың бірі болып табылады. Тарбағатай ауданының мысалында осы бағдарламаның жүзеге асырылуы ауыл тұрғындарының өмір сапасын жақсартуға, ауыл шаруашылығы мен кәсіпкерлікті дамытуға айтарлықтай әсер етті. 2023 жылы іске асқан жобалар қаржыландырудың тиімді үлестірілуі мен жоспарлы іске асырылуы арқасында айтарлықтай табыстарға қол жеткізді. Мал шаруашылығын дамыту, тамақ өңдеу өнеркәсібі мен туризм салаларын қолдау, жаңа технологиялар енгізу және ауыл шаруашылығы техникасын жаңарту – осы бағдарламаның арқасында жүзеге асырылған бастамалардың негізгі бағыттары болып табылады.

Бағдарлама аясында бөлінген қаражаттың нақты игерілуі мен тиімді пайдаланылуы ауданның әлеуметтік және экономикалық жағдайын жақсартуға септігін тигізді. Сонымен қатар, бұл жобалар жергілікті тұрғындарға жаңа жұмыс орындарын ашып, кәсіпкерлікті дамытуға мүмкіндік берді. Жаңа жобалар мен қолдау көрсетілген кәсіпорындар аудан экономикасының тұрақты дамуына және ауыл тұрғындарының әл-ауқатының артуына оң әсерін тигізді.

Осылайша, «Ауыл аманаты» жобасы ауылдық жерлерде кәсіпкерлік пен шаруашылықты дамытудың, ауыл тұрғындарының өмір сүру сапасын көтерудің және ауыл шаруашылығын жаңғыртудың маңызды құралы болып табылады. Бұл бағдарламаның жалғасы мен одан әрі дамуы ауылдық аймақтардың тұрақты дамуына және Қазақстанның аграрлық секторын нығайтуға үлкен үлес қосатындығы сөзсіз.