KZ
Өскемен
-7°
переменная облачность жел 4 м/с, В
519.61 610.13 6.54

Катонқарағай: өзгерістерге толы кезең

25.11.2025, 19:00 118 Базарова Айгүл

Шығыс Қазақстанның шекаралық аумағын дамытуға серпін берген маңызды қадам – Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаевтың ауданға дербес мәртебе беру, әлеуметтік-экономикалық саланы, өмір-тіршілік инфрақұрылымын дамыту, халықаралық әуежай салу жөніндегі тарихи шешімдері. Катонқарағай ауданының әкімі Данияр Дүйсембаевтың айтуынша, жергілікті атқарушы органдар күнделікті жұмысында «Халық үніне құлақ асатын мемлекет» қағидатын басшылыққа алып, өзекті мәселелерді шешу, халықтың тұрмыс сапасын жақсарту мақсатында тұрғындармен тиімді байланыс пен тікелей диалог орнатуға ерекше мән береді, деп хабарлайды Altainews.kz тілшісі. 

– Биылғы тоғыз айдың қорытындысы бойынша өткен жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда әлеуметтік-экономикалық дамудың барлық көрсеткіштерінде айтарлықтай өсім байқалады, – дейді Катонқарағай ауданының әкімі Данияр Дүйсембаев. – Мысалы, өнеркәсіп өнімі өндірісінің көлемі бір миллиард теңгеге жуықтап, 164 пайызға өсті, өңдеу өнеркәсібіндегі көрсеткіш 700 миллион теңгеден асып, 175 пайызға жетті. Негізгі капиталға 25 миллиард теңгеден астам инвестиция тартылып, бұл өткен жылғымен салыстырғанда 192 пайызға артық.

Сонымен қатар осы жылдың қаңтар-қыркүйек айларында негізгі капиталға тартылған жеке инвестициялар көлемі 24 млрд теңгеге жетіп, былтырғымен салыстырғанда бес есеге көп болды. Өткен 9 айда ауданда құрылыс жұмыстарының көлемі артты, 4 088 шаршы метр тұрғын үй пайдалануға беріліп, бұл көрсеткіш өткен жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда 164 пайызды құрады.

ҚҰРЫЛЫС ҚЫЗУ ЖҮРІП ЖАТЫР

Әкімнің айтуынша, биыл ауданда құрылыс саласы айтарлықтай жанданды. Бұл ауданға алғаш рет келгендерге де, мұндағы жергілікті тұрғындарға да анық байқалады.

– Катонқарағай ауданындағы әкімшілік ғимараттар мен әлеуметтік нысандарды күрделі жөндеуге ел Үкіметінің қорынан және облыстық бюджеттен екі миллиард теңгеден астам қаражат бөлінді, – дейді аудан әкімі. – Күрделі жөндеу жұмыстары Катонқарағай ауылындағы аудан әкімдігінің, полиция бөлімінің, соттың, прокуратураның, «Қазақтелекомның», ветеринариялық зертхананың, сондай-ақ «Қаратай» спорт кешенінің ғимараттарында жүргізілді.

Аудан орталығында үш көппәтерлі тұрғын үй жөнделді. Өткен жылы «Бір қабатты Шығыс» бағдарламасы аясында жалпы ауданы 1755 шаршы метр болатын 24 пәтерлік 12 үй салынып, пайдалануға берілген. Биыл ауданның әртүрлі ауылында 12 пәтерлік алты тұрғын үйдің құрылысы аяқталды.

ӘУЕ ҚАҚПАСЫ ҚАШАН АШЫЛАДЫ?

Былтыр Мемлекет басшысы Қазақстан халқына Жолдауында Катонқарағай ауданы аумағында бұрын-соңды болмаған халықаралық әуежай салу жөнінде маңызды міндет жүктеген-ді.

– Бүгінде әуежай құрылысы қарқынды жүріп жатыр, жұмыс еш кідіріссіз жалғасуда, – дейді аудан әкімі. – Көп ұзамай еліміздің түкпір-түкпірінен, жақын және алыс шетелден сұлу өлкемізді көруге асыққан қонақтарды өз әуежайымызда қарсы алатын күн туады.

Катонқарағай – туристік аймақ, оның ішінде Қаракөл көлі зор әлеуетке ие. Алайда бұл бағыттағы бір мәселебар. Атап айтсақ, Ақберел өзенінің үстіндегі жарты ғасыр бұрын салынған ағаш көпір тозып тұр. Катонқарағай ауданының тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық бөлімі Қаракөл көліне апаратын автожолдағы осы көпірді реконструкциялаудың жобалық-сметалық құжаттамасын әзірледі. Жобаның жалпы құны – 592 миллион теңге. Қазіргі уақытта құрылыс жұмыстарын бастау үшін облыстық бюджеттен 176 миллион теңгеден астам қаражат бөлінді.

ТОПҚАЙЫҢДЫҚТАР ТАЗА СУҒА ҚОЛ ЖЕТКІЗДІ

Халықтың тұрмыс сапасын жақсарту үшін ең алдымен тіршілік инфрақұрылымын дамыту қажет. Мысалы, Республика күні қарсаңында Топқайың ауылында су құбыры желілері пайдалануға беріліп, жергілікті жұртшылық бір қуанып қалды.

– Бұрын бұл нысан мердігердің жауапсыздығынан «сақалды» құрылысқа айналып, мерзімі бірнеше рет кейінге қалдырылған болатын, – деп түсіндірді Данияр Дүйсембаев. – Облыс әкімі Нұрымбет Сақтағановтың қолдауы мен жіті бақылауының арқасында су нысанындағы жұмыстар қайта жанданды. Жұмысты «SELuX» кәсіпорны қолға алып, Республика күні қарсаңында ауыл тұрғындарына керемет тарту жасады.

Сондай-ақ Катонқарағай ауылында жаңа спорт-сауықтыру кешені пайдалануға берілді. Оның құрылысы да ұзақ уақытқа созылып кеткен еді. Нысанды салуға кіріскен мердігер жауапсыздық танытып, құрылысты аяқтамай тастап кеткен. Тұралап қалған құрылыс жұмыстарын «Alash qurylys QZ» мердігер компаниясының жергілікті кәсіпкерлері өз қолдарына алып, соңына дейін жеткізді.

Бұдан бөлек, Катонқарағай ауылында су құбырлары мен нысандарын жаңарту бойынша ауқымды жоба аяқталуға жақын. Жалпы құны – 4,4 миллиард теңге. Су құбыры желілерінің жалпы ұзындығы – 76 шақырым. Су жүйелері толық тартылып бітсе, аудан орталығындағы мыңнан астам тұрғын таза ауызсумен қамтылады.

КҮНГЕЙДЕН КӨШ КЕЛДІ

Биыл еліміздің еңбек күші артық өңірлерінен қоныс аудару бағдарламасы аясында Катонқарағай ауданына квотамен тоғыз отбасы, жалпы саны 24 адам көшіп келді. Тағы 50 адам шекаралық ауданға қоныс аударуға дайын, қазір квота күтуде.

– Аймақ басшысының тапсырмасына сай және шалғай аудандарға медициналық кадрларды тарту бағдарламасы шеңберінде Астана мен Шымкенттен аудандық ауруханаға жеті маман жұмысқа келді, – дейді аудан әкімі. – Олардың қатарында хирург, терапевт, акушер-гинеколог, көз дәрігері, реаниматолог бар. Бұл мамандар аудандағы медицина саласының әлеуетін арттыруға өз үлестерін қосты әрі жергілікті халық санының өсуіне ықпал етті. Мемлекеттік қолдау шараларымен қатар, жергілікті атқарушы органдардың көмегімен дәрігерлер баспанамен қамтылды.

Биыл қазан айында Шымкентте өткен «Бос жұмыс орындары» жәрмеңкесінің нәтижесінде Шымқаланың өзінен 68 отбасы, сондай-ақ Түркістан облысының Сарыағаш ауданынан 24 отбасы ауданға көшуге ниет білдірді.

Аудан әкімінің мәліметінше, осы жылдың 9 айының қорытындысы бойынша Катонқарағай ауданының салалық құрылымы Шығыс Қазақстан бойынша «Үздік мансап орталығы» атағына ие болып, облыс басшылығының атынан сый ретінде қызметте пайдалану үшін «Chevrolet Cobalt» автокөлігін алды.

«РАХМАНҒА» АПАРАР ЖОЛ ЖӨНДЕЛУДЕ

Осы жылы Катонқарағай ауданында алты жол жөндеу жобасы жоспарланған. Жалпы, оларды жүзеге асыруға 1,35 млрд теңге бөлінді. Атап айтқанда, аудандық маңызы бар жолдарда туристік нысандарға баратын бағыттарға және еліміздің ең қиыр шығысындағы елді мекен – Аршаты ауылына апаратын автожолдың 0-12 шақырымдық бөлігіне асфальт төселді.

– Согорное – Барлық – Ақсу жолының 28-41 шақырымында, сондай-ақ Жазаба ауылына апаратын жолдың 0-6 шақырымы аралығында жөндеу жұмыстары жалғасып жатыр, – деді Данияр Дүйсембаев. – Сонымен бірге Коробиха ауылына кіреберіс жолдың 16 шақырымына ағымдағы жөндеу жүргізілуде, ал Жаңаүлгі – Жамбыл – Берел бағытындағы жолдың 0-12 шақырымында орташа жөндеуге дайындық жұмыстары атқарылып жатыр. «Ауыл – ел бесігі» бағдарламасы аясында Катонқарағай ауылының көшелерін орташа жөндеуге 115 миллион теңге бөлінді.

Орташа жөндеу республикалық маңызы бар Өскемен – Алтай – Үлкен Нарын – Катонқарағай – Рахман қайнары автожолының 437-450 шақырымында да жүргізілді. Айта кету керек, «Рахман қайнары» шипажайына дейінгі жолдың күрделі жөндеуі келесі жылы толық аяқталады.

Жол-құрылыс жұмыстарының қарқынын арттыру үшін биыл ауданда асфальт-бетон зауыты салынып, пайдалануға берілді. Оның өндірістік қуаты – сағатына 80 тонна дайын асфальт.

Аудан әкімдігінің мәліметінше, Катонқарағай ауылында көше шамдарын орнатуға 30 миллион теңге бөлінді. 34 арнайы және 60 қарапайым баған орнату, сондай-ақ 78 шамдалдың сымы мен шамдарын ауыстыру көзделген. Әкімнің айтуынша, бүгінгі таңда жұмыстар кестеге сәйкес жүргізілуде.

ТУРИЗМГЕ БАСТЫ НАЗАР

Ресми статистикаға сәйкес, өткен жылы Катонқарағай ауданына шамамен 150 мың турист келген. Ал биыл олардың саны 200 мыңға жуықтады.

– Өткен жазда бізде «Алтай – түркі әлемінің алтын бесігі» халықаралық фестивалі, сондай-ақ «Алтай – алтын бесік» республикалық ақындар айтысы өтті, – деді аудан әкімі. – Бұған қоса, жерлестеріміз – белгілі жазушылар Қалихан Ысқақ пен Дидахмет Әшімхановтың мерейтойларына арналған шараларға он мыңнан астам қонақ қатысты.

Туризмді дамыту мақсатында қазір ауданда төрт ірі инвестициялық жоба жүзеге асуда: Ақшарбақ ауылындағы «Верх-Катунь» пантамен емдеу орталығы кеңейтіліп, Аршаты ауылында «Altay Resort» курорты, Өрел ауылы маңындағы «MuzTau» эко-отелінің аумағында мейрамхана салынып жатыр.

Катонқарағай ауылында «Altay Terra Resort» туристік кешені салынуда. Сонымен бірге, қыркүйек айында Өскеменде өткен «Altai Invest 2025» халықаралық инвестициялық форумы аясында шетелдік «Altai Taihe Real Estate Development Company Ltd» компаниясымен жалпы құны 8 миллиард теңгелік жобаны іске асыру жөнінде келісім жасалды, сондай-ақ «Pana Asia» компаниясымен 6 миллиард теңгеге туристік қалашық салу туралы меморандумға қол қойылды.

Катонқарағай ауданында туризмнің дамуына «Ауыл аманаты» бағдарламасы да серпін беріп отыр. Биыл осы бағдарлама бойынша жалпы сомасы 246 миллион теңге болатын 18 жоба мақұлданды.

Данияр Дүйсембаевтың айтуынша, Катонқарағай ауданындағы туризмді жедел дамытуға ерекше ықпал еткен фактор – Мемлекет басшысының халықаралық әуежай салу туралы шешімі. Жаңа әуе айлағы Астана, Алматы, Өскемен, Семей бағыттары бойынша ішкі рейстерді, сондай-ақ Қытайдағы Қанас пен Алтай, Моңғолиядағы Бай-Өлке бағыттары бойынша халықаралық рейстерді қабылдап, жөнелтетін болады.


Таир Сапаргалиев

Аударған; Ержан Әбіш

Фото: Махаббат Ахметжанова

Біздің Instagram парақшамызға жазылыңыз

Жаңалықтарды ең бірінші болып оқыңыз

жазылу