Қазақстанның экономикалық саясаты мен дамуы әрдайым маңызды өзгерістерге ұшырап, жаңа мүмкіндіктер туғызып келеді. Ел Президенті Қасым-Жомарт Тоқаевтың Жолдауында бизнес жүргізу үшін қолайлы жағдайлар жасау және инвестициялық ахуалды жақсарту тапсырылғаны белгілі. Осы тапсырмаларды іске асыру үшін Шығыс Қазақстан облысы ауқымды жұмыстар атқарып жатыр.

Облыстың экономикасын нығайту, инвестиция тарту және бизнес субъектілерін қолдау бағытында бірнеше бағдарламалар мен жобалар іске қосылып, нәтижесінде аймақтың экономикасы даму үстінде, деп хабарлайды Altainews.kz тілшісі.

Шығыс Қазақстан облысының экономикалық дамуының басты аспектілерінің бірі – инвестицияларды тарту және шағын-орта кәсіпкерлікті қолдау болып табылады. Биылғы жыл басынан бері 26,6 миллиард теңгеге 630 жоба субсидияланып, кепілдік берілді. Бұл шаралар облыс экономикасына айтарлықтай әсер етіп, кәсіпкерлер үшін тиімді жағдайлар туғызуда.

Өткен жылдардағы тәжірибе көрсеткендей, шағын және орта кәсіпкерлікті дамытуда қаржылық қолдау маңызды рөл атқарады. Осы мақсатта «Ақ-Ниет» бағдарламасы аясында биыл 1,3 миллиард теңгеге 104 жобаға жеңілдікпен кредит берілді. Бұл бағдарлама әсіресе туризм мен жол бойы сервисін дамытуға бағытталған жобаларды қолдайды. Атап айтқанда, Марқакөл, Күршім, Үлкен Нарын және Катонқарағай аудандарында туризм мен жол бойы сервисін дамытуға арналған жобаларға қаржы бөлініп, осы өңірлерде жаңа жұмыс орындары мен бизнестің өркендеуі көзделген.

Аталған шаралар шағын және орта бизнес субъектілерінің салық төлемдерін 22,1%-ға, инвестициялар көлемін 26%-ға, шығарылатын өнім көлемін 13,4%-ға ұлғайтуға мүмкіндік берді. Бұл, өз кезегінде, облыс экономикасының өсуіне және әлеуметтік жағдайдың жақсаруына оң ықпал етіп отыр.

Индустриялық секторда импортты алмастыру және экспортқа бағдарланған кәсіпорындарды құру маңызды мақсаттардың бірі болып қала береді. Облыстың өнеркәсіптік саласын дамыту үшін қолданыстағы өндірістерді жаңғырту және технологиялық жаңартулар жасау қолға алынған. Қазіргі уақытта экономиканың нақты секторының 40 жобасынан 916,6 миллиард теңгеге пул құрылып, оның ішінде бірқатар ірі инвестициялық жобалар іске қосылуға дайын.

Биылғы жылы облыста 49,9 миллиард теңгеге 10 инвестициялық жоба іске қосылады. Бұл жобалардың ішінде ең ірілері: «BaurGold» алтын өңдеу кәсіпорнын жаңғырту, «Алтай» көтерме-тарату орталығы, «КФК МедСервис Плюс» ЖШС сауда-өндірістік кешені.

Бұл жобалар тек экономиканың өсуіне ғана емес, жұмыс орындарының ашылуына да ықпал етеді. Мысалы, «Үлбі-ТВС» ЖШС ағымдағы жылы АЭС үшін жылу бөлетін жинақтарды шығару бойынша жобалық қуаттылыққа шығуды жоспарлап отыр, бұл 434 жинақ немесе уран эквивалентінде 200 тонна дайын өнім шығаруды қамтамасыз етеді. Осылайша, еліміздегі АЭС-ті отандық отынмен қамтамасыз ету мәселесі шешіледі.

Сонымен қатар, Шығыс Қазақстан облысында өнеркәсіптік маманданудың салдарынан кен орындарының қорларының сарқылу қаупі бар. Верхнеберезовский және Грехово кенттеріндегі кен орындарының жабылуы өңірдің өнеркәсіптік болашағына қауіп төндіреді. 2026 жылы Малеев кені қорын өндіруді аяқтау жоспарлануда, бұл жағдайда 900 жұмыс орны қысқарып, аралас салалардағы кәсіпкерлік белсенділік төмендеуі мүмкін.

Бұл мәселеге жауап ретінде, облыс әкімдігі геологиялық барлау жұмыстарын жүргізуді жоспарлап отыр. «Топаз» ЖШС зерттеулері бойынша, Малеевск ауылы жақында пайдалы қазбалар қорының бар екенін растады. Осылайша, кен орындары ресурстарын тиімді пайдалану үшін геологиялық барлау жұмыстарын күшейту қажеттігі туындап отыр.

Жоғарыда аталған мәселелерге қарамастан, Шығыс Қазақстан облысындағы экономиканың әртараптануы басты бағыт болып қалмақ. Өңірдің шикізат қорларының сарқылуы мен өнеркәсіптік салалардың қиындықтарына жауап ретінде, облыс экономикасын әртараптандыру мақсатында туризм, қайта өңдеу және агроөнеркәсіп кешенін дамытуға ерекше назар аударылуда.

Туризм облыс экономикасын дамытуға тиімді құрал бола алады. Алдағы жылдары облыс әкімдігі туризм инфрақұрылымын дамытуға бағытталған ауқымды жобаларды іске асыруды жоспарлап отыр. Бұл жобалар өңірдегі барлық туристік бағыттарды дамытуға мүмкіндік береді, соның ішінде табиғи көрікті жерлер мен мәдени мұраларды тиімді пайдалану маңызды рөл атқарады.

Қайта өңдеу саласын дамыту арқылы ауыл шаруашылығы өнімдерін өңдеу, жаңа өнімдер шығару және ауыл тұрғындарының табысын арттыру көзделеді. Осы бағытта бірқатар кәсіпорындар мен өндірістер іске қосылып, аймақта жұмыс орындарын құру және жергілікті халықтың әлеуметтік жағдайын жақсарту көзделеді.

Шығыс Қазақстан облысы өзінің экономикалық даму жолында үлкен өзгерістер мен жаңашылдықтарға ұмтылуда. Президент Қасым-Жомарт Кемелұлының Жолдауында көрсетілген бағыттарға сәйкес, облыс экономикасын әртараптандыру, инвестиция тарту және кәсіпкерлік ахуалды жақсарту бойынша ауқымды жұмыстар атқарылып жатыр. Индустриялық сектордың дамуы, шағын және орта бизнеске қолдау көрсету, туризм мен агроөнеркәсіп кешенін дамыту – бұл облыстың болашағына оң ықпал ететін маңызды бағыттар.

Бұл шаралар облыс экономикасын ғана емес, жалпы Қазақстанның экономикалық тұрақтылығын нығайтуға да үлес қосады. Алдағы уақытта Шығыс Қазақстан облысы экономиканың түрлі салаларында өзіндік орны мен рөлін айқындай отырып, еліміздің дамуына өз үлесін қоса берері сөзсіз.

Ержан Әбіш