Қоршаған ортаның тазалығы – әрбір азаматтың жауапкершілігі
Фото: pexels.com
«Тазалық – саулық негізі, Саулық – байлық негізі» деген қанатты сөзде терең мағына жатыр. Қоршаған орта тазалығы тек табиғаттың ғана емес, адам өмірінің сапасын жақсартатын маңызды фактор болып табылады. Сондықтан қоршаған ортаны қорғау мен тазалықты сақтауға әрбір азаматтың жауапкершілігі аса маңызды. Бұл тек экологиялық тұрғыда ғана емес, адамның денсаулығына да тікелей әсер ететін фактор. Мемлекетіміз экологияны қорғауға және табиғат ресурстарын ұтымды пайдалануға ерекше назар аударып, жүйелі түрде шаралар қабылдап келеді.
Қазақстанда экологиялық мәдениетті қалыптастыру және табиғатты қорғау мақсатында бірқатар ірі бастамалар мен бағдарламалар жүзеге асуда. Бұл бағытта мемлекет үлкен күш-жігер жұмсап, экологиялық ахуалды жақсарту үшін стратегиялық жоспарлар мен тұжырымдамалар қабылдауда. Осы орайда, елімізде экологиялық жауапкершілік пен сана қалыптастыруға бағытталған «Халықтың экологиялық мәдениетін дамытудың 2024-2029 жылдарға арналған тұжырымдамасы» маңызды қадам болып табылады. Бұл құжат экологиялық саясаттың негізгі бағыттарын айқындай отырып, қоғамды экологиялық тұрғыдан сауатты етуге бағытталған іс-шаралар тізбегін анықтайды.
Тұжырымдаманың басты басымдықтарының бірі – жастарды экологиялық жобаларға тарту болып табылады. Жас ұрпақтың экологияға деген жауапкершілігін арттыру үшін жыл бойы түрлі лекциялар, эко-сағаттар, экологиялық зертханаларға экскурсиялар ұйымдастырылып келеді. Бұл іс-шаралар жастардың экологиялық білімін арттырып, оларды қоршаған ортаға деген сүйіспеншілігін тереңдетеді. 2024 жылы осындай іс-шараларға 90 мыңнан астам ерікті азамат қатысты. Бұл жастардың экологиялық мәселелерге деген белсенді қатысуының көрсеткіші болып табылады.
Жастардың экологиялық мәдениетін қалыптастырудың маңыздылығы ерекше. Олар – болашақтың иелері. Егер бүгінгі күні жастар экологияны қорғауға жауапкершілікпен қараса, келешекте еліміздің экологиялық ахуалы жақсарып, тұрақты даму жолында маңызды қадамдар жасалатын болады. Бұл тұжырымдаманың бір бөлігі ретінде эковолонтерлік пен экологиялық жобаларды дамытуға арналған конкурстар ұйымдастырылып, халықтың экологиялық сауатын арттыру мақсатында қалдықтарды қайта өңдеу, ластану деңгейін мониторингтеу жұмыстары жүргізілуде.
Экологияны жақсарту мәселесіне мемлекеттік құрылымдар мен қоғамдық ұйымдар бірлесе отырып атсалысуда. Экологиялық сауаттылықты арттыру үшін цифрлық платформалар мен медиа ресурстарды пайдалану, халыққа экологиялық білім беру бағдарламаларын дамыту ерекше маңызға ие. Әсіресе, экологиялық нормалардың сақталуына және стандарттардың енгізілуіне бақылауды күшейту жұмыстары жалғасуда. Мысалы, «TazaQazBot» сияқты цифрлық платформалар экологиялық мәселелерді шешуде тиімді құрал ретінде қолданылады. Бұл платформа арқылы тұрғындар қалдықтарды жинау, өңдеу және экологиялық мәселелер бойынша ақпарат ала алады. Цифрлық технологиялардың бұл бағыттағы маңыздылығы, әсіресе экологиялық мониторингті жүзеге асыруда үлкен рөл атқарады.
Қоршаған ортаны қорғау жөніндегі ақпараттық кампаниялар, лекциялар мен тренингтер арқылы азаматтардың экологиялық жауапкершілігін арттыру көзделуде. Халық арасында экологияны сақтау қажеттігі жөнінде жүйелі түрде ақпарат таратып, экологиялық нормаларға сәйкес өмір салтын қалыптастыру үшін ақпараттық ресурстар маңызды болып табылады.
Мемлекетіміздің экологиялық ахуалды жақсарту жолында қабылдаған шешімдерінің бірі – «Таза Қазақстан» экологиялық бастамасы. Бұл бастама тек аумақтарды тазалауды ғана емес, бүкіл қоғамды экологиялық тұрғыдан саналы өмір салтына тартуды мақсат етеді. Акция аясында азаматтар, бизнес өкілдері, мемлекеттік құрылымдар мен қоғамдық ұйымдар бірлесе отырып қоршаған ортаны қорғауға үлес қосуда. Бұл бастама қоршаған ортаға деген жауапкершілікті арттыру арқылы еліміздің экологиялық болашағын жақсартуға ықпал етеді.
«Таза Қазақстан» бастамасы экологиялық мәдениет пен азаматтық жауапкершілікті дамытуда үлкен роль атқарады. Акцияның ауқымы мен маңызы әрбір азаматтың бұл мәселе бойынша қатысуын қажет етеді. Қоршаған ортаға деген жауапкершілік өзімізден басталуы тиіс. Әрбір қадам, әрбір іс-әрекет қоршаған ортаның тазалығына қосылған үлес болып табылады.
Алдағы уақытта тұрақты экологиялық басқару жүйесін құруға арналған жұмыстар күшейтіледі. Тұрақтандыру қорларының жұмысын күшейту және аумақтарды көгалдандыру мен абаттандыру бойынша республикалық ауқымды акциялар өткізілмек. Қазақстандағы экологиялық ахуалдың жақсаруы үшін көгалдандыру жұмыстарын ұлғайту, ағаш отырғызу және экологиялық таза аймақтарды көбейту қажет. Бұл шаралар тұрақты экологиялық даму жолындағы маңызды қадамдар болып табылады.
Көгалдандыру мен абаттандыру тек табиғаттың жай-күйін жақсартуға ғана емес, азаматтардың өмір сапасын арттыруға да ықпал етеді. Қалаларда ағаштар мен жасыл аймақтардың көбейуі ауаның тазалығын сақтауға, климаттың өзгеруіне қарсы күрес жүргізуге көмектеседі. Сондай-ақ, тұрақты экологиялық басқаруды қамтамасыз ету үшін экологиялық стандарттардың енгізілуі мен сақталуына бақылау күшейтіледі.
Қазақстанда экологиялық жағдайды жақсарту және табиғатты қорғауға бағытталған шаралар жүйелі түрде жүзеге асуда. Мемлекет пен қоғамның бірлесе отырып атқарған жұмыстары экологиялық ахуалды жақсартуға септігін тигізіп, халықтың экологиялық мәдениетін арттырады. «Таза Қазақстан» және «Халықтың экологиялық мәдениетін дамытудың 2024-2029 жылдарға арналған тұжырымдамасы» сияқты бастамалар қоғамды экологиялық жауапкершілікке шақырып, тұрақты даму мен табиғатты қорғау жолында маңызды қадамдар жасалуда.
Табиғат қорғау мен экологиялық мәселелер тек мемлекеттік шаралармен шектелмейді. Бұл әрбір азаматтың міндеті, себебі тек қоғам болып бірігіп, экологиялық мәселелерді шешуге атсалысқанда ғана еліміздегі экологиялық ахуал жақсарып, болашақ ұрпаққа таза және қауіпсіз орта қалдыруға мүмкіндік болады. «Тазалық – саулық негізі, Саулық – байлық негізі» деген қағиданы ұстана отырып, әрбір азаматтың экологияға деген жауапкершілігін арттыру – біздің басты міндетіміз.