Жолдар неге жамаудан көз ашпай кетті? Облыстық көліктік бақылау инспекциясы өткізген жиында сала мамандары осы мәселені жан-жақты талқылады, деп хабарлайды Алтайньюс тілшісі.

Шығыстағы асфальт жолдың барлығы дерлік кеңес заманында салынған. Содан болар, жыл өткен сайын кедейдің қосындай жамауы көбейіп келеді. Ол кездегі талап бойынша өзі аударғыш жүк көліктерінің білігіне түсетін салмақ алты тоннадан аспайтын. Ал қазір бұл талапқа бағынбайтын қытайлық ауыр көліктер даламызда жөңкіліп жүр. Бірі шекарадан тауар тасыса, енді бір бөлігі түрлі карьерден тау жыныстары мен кен тасиды. Тәртіп бойынша мұндай техникалар асфальт жолға паралель төселген техникалық жолмен жүруі тиіс. Мәселе сол талаптың сақталмауынан туындап отыр. Инспекция басшысы Кенжебек Мұқашевтің айтуынша, жыл басынан бері мұндай бассыздықтың бірнешеуі әшкере болған.

-Жаңа жылдан бері карьерден кен шығару кезінде салмақ асырғаны үшін көлік иелеріне 6,7 млн теңгеден астам айыппұл салдық. Дәл осындай бассыздық үшін тасымалдаушылармен қатар 10 жүк жөнелтуші әкімшілік жауапқа тартылып, бір миллион теңгеден астам айыппұл салынды, - дейді ол.

Біздің жолдардың беліне тым ауыр тиетін салмақтың дені кареьерден келетін болғандықтан, инспекция олардың негізгі деген төртеуіне қатаң талап қойып отыр. Кеніш басында талаптан артық жүк тиелмеуі керек. Ақшам, Суықбұлақ, «Известняк» және «КНМ» карьерлері қазір жкүтің нормаға сай тиелуін өздері бақылай бастаған. Жолдардың ұзындығы бойынша облыстар арасында бірінші орында тұрған бізің өңір үшін бұл шара аздық ететіні айтпаса да түсінікті.
Шығыс Қазақстан бойынша мелекеттік тіркеуде тұрған 5900 өзі аударғыш жүк көлігінің 728-і қытайлық өндірістің өнімі екен. Бәрінің техникалық жолмен ғана жүруін бақылауға инспекцияның қауқары жетіп отыр ма? Кенжебек Мұқашев метариалдық техникалық базаның тым жұтаң екенін айтады.

-«Жылжымалы бақылау бекеті» деп аталатын кешенді техника бар. Бейне, фотобақылаудың түр-түрімен түгел жабдықталған. Тиелген жүктің салмағын дәлме-дәл көрсетіп береді. Ол ақпараттың бәрі дереу астанадағы ситуациялық орталыққа түсіп отырады. Яғни, «бармақ басты, көз қысты» әрекетке жол жоқ. Сондай кешенді техниканың кемінде 10 данасы болса, облыстық маңыздағы жолдарды түгел бақылауымызға алар едік. Қазір қолымызда екі-ақ бекет бар. Оның біреуі Кедендік одақ келісімі бойынша Семей қаласының аумағында орнатылған. Екіншісі бүкіл облысты аралап шығуы мүмкін емес, - дейді инспекция өкілі.

Бұл бүкіл Қазақстан үшін ортақ мәселе көрінеді. Бір жолда шешіп тастауға қаржының тапшылығы тежеу.
Қаржы жоқ деп қол қусыруға тағы келмейді. Инспекция өкілдері жолды талапқа сай пайдаланбайтындарды әшкерелеуге қарапайым тұрғындарды шақырып отыр. Сол үшін әлеуметтік желілерде арнайы парақшалар да ашқан. Облыс бойынша «сенім телефоны» да жұмыс істеп тұр. Заңбұзушылық байқаған тұрғындар фото және бейне айғақтарын 8-701-203-00-59 нөміріне WhatsApp арқылы немесе «itvko» аккаунтына Instagram, Facebook арқылы жолдай алады.

Дәл осы «сенім телефоны» арқылы жуықта ғана Зайсан ауданында бір бассыздықтың беті ашылыпты. Қарапайым жолаушы асфальт жолдың жиегінде тұрған «HOVO» маркалы жүк көлігін байқап, инспекцияға хабар берген. Жылжымалы кешен оқиға орнына жедел жетіп, көлік иесін жауапқа тартыпты.