Қасым-Жомарт Тоқаевтың 2019 жылы президенттікке кіріскен сәттен бастап оның Қазақстандағы ұлтаралық қатынастардың үйлесімді және бірқалыпты дамуына міндеттеме алған бағытын айрықша ерекшелігі деп санауға болады.

Осы жылдар ішінде Президент "әртүрлілік арқылы бірлік" қағидаты ешқашан өзектілігін жоғалтпайтынын және "Қазақстан азаматы" ұғымы жалпыұлттық бірегейліктің өзегі екенін әрқашан айтып келеді, деп хабарлайды Altaynews тілшісі.

Сонымен қатар Мемлекет басшысының Қазақстан халқы Ассамблеясының соңғы отырысында сөйлеген сөзі қазіргі жағдайда ұлтаралық қайшылықтардың априори сипатында өсуі байқалатын қазақстандық қоғам үнемі өзін-өзі реттеуге қабілетті бола бермейтінін айғақтайды. Болашақта бұл – мемлекеттен этносаралық қатынастар саласында белсенді ұстанымды талап ететін ішкі саяси тұрақтылықты сақтау үшін елеулі тәуекел деп ескермесек, күрделі проблемаға айналуы мүмкін.

Президенттік бастамалар көрсеткендей, мемлекет мұндай бетбұрыс жасауға дайын. ҚХА отырысы барысында Қасым-Жомарт Кемелұлы ағымдағы даму басымдықтарының қатарына дәйекті және ғылыми негізделген этносаясатты әзірлеу міндеті кіретінін түсіндірді. Басқаша айтқанда, қандай да бір жолмен, бірақ соңғы жылдары жүргізіліп жатқан ұлт құрылысы процесі ақыры өлшенген, тексерілген және нақты бекітілген мазмұнды бөлікке толы болмақ.

Әлбетте, бұл жұмысқа тартылатын ұлтаралық қатынастар саласындағы мамандар атышулы "қызыл сызықтарды" белгілей отырып, этносаралық өзара іс-қимыл саласындағы қарсыласу мен шиеленісудің тиімді тепе-теңдігі бола алатын нақты құралдар мен тетіктерді ұсынады. Бірақ қазір бұл мәселеде қандай екпіндер қойылуы мүмкін деп болжауға болады.

Белгілі саясаттанушы, Орталық Азияда демократияны дамыту қорының бас директоры Толғанай Үмбетәлиеваның айтуынша, этносаясат саласында "этникалық азшылық" және "этникалық көпшілік", "диаспора" сияқты ұғымдардан бас тартуды бұдан бұрын да байқауға болады. Өйткені, саясаттанушының пікірінше, "мұндай маркерлерді қолдану теңсіздікті тудырады, онда кейбір адамдар "этникалық азшылық" және "этникалық көпшілік", "диаспора" сияқты ұғымдардан этностар белгілі бір артықшылықтарға ие болар еді". Оның айтуынша, мемлекет этникалық салада жүргізіп жатқан саясаттың негізі – ел тұрғындары, ең алдымен, Қазақстан азаматтары, яғни олардың барлығы этносына қарамастан, тең құқықтарға ие деген идея болады. Бұл, дейді ол, "азаматтықтың этникалық топтан басым болуына әкелетіні қисынды".

- Яғни, азаматтық бірегейлікті құру негіз болады. Бұл ретте мемлекет азаматтардың өздерінің этникалық бірегейлігін сақтауға деген ұмтылысын қандай да бір жолмен шектеуге ұмтылмайды, – дейді Толғанай Үмбетәлиева.

Журналист Әсел Серікова да Президент жариялаған бастаманы жоспарлы түрде дамыту – түрлі әлеуметтік және этникалық топтар арасындағы іргелі мәселелердің, оның ішінде өткен тарихқа, тіл саясатына қатысты қайшылықтардың орын алуымен сетінеген бірліктің негізін қалауға мүмкіндік береді деп санайды. Оның негізі, әрине, заң мен тәртіп, азаматтардың құқықтарын сақтау болуы керек.

- Мемлекет басшысы бірнеше мәрте атап өткендей, біз қоғамды трансформациялау және Қазақстанды шынайы демократиялық институттары бар дамыған елге айналдыру бойынша үлкен жұмыс атқаруымыз керек, – деп еске салады Әсел Серікова.

Бұл пікірді аймақ тұрғындарының басым көпшілігі де қолдайды.