Шығыс Қазақстан облысына жұмыс сапарымен Қазақстан Республикасы Экология және табиғи ресурстар вице-министрі Жомарт Әлиев, сондай-ақ ҚР Өнеркәсіп және құрылыс вице-министрі Иран Шархан келді. Сапар барысында олар өңір халқымен, қоғам белсенділерімен кездесіп, жер қойнауын пайдалану, экологиялық ахуал және туристік аймақтардың тазалығы турасында түскен сұрақтарға жауап берді, деп хабарлайды Altainews.kz.

Кездесу барысында Шығыс Қазақстан облысында заңсыз алтын іздеумен айналысатындар қатарының артқаны ерекше назар аудартты. Лицензиясыз жұмыс істейтін тұлғалардың әрекеті тек экономикалық шығын емес, экожүйеге де зор залал келтіріп отыр.

Жомарт Әлиевтің айтуынша, мұндай заңсыз әрекеттер нәтижесінде жер қойнауы ретсіз қазылып, табиғи ландшафт бұзылады. Бұл ең алдымен сол маңдағы ауыл тұрғындарының тұрмыс сапасына әсер етіп, жолдар мен жайылымдарға нұқсан келтіреді.

Ол сондай-ақ табиғатты заңсыз пайдалану деректері бойынша қатаң бақылау күшейтіліп жатқанын, мемлекеттік органдар мен жергілікті атқарушы билік бірлесіп тексеру жұмыстарын жүргізетінін атап өтті.

Кездесуде сөз алған экология жанашырлары Өскемен қаласы қысы-жазы түтін мен зиянды шығарындылардың астында қалып отырғандығын айтты. Белсенділердің пікірінше, өңірдегі ірі өнеркәсіп ошақтарынан шығатын қалдықтар бақылаудан толық өтпейді, ал кейбір кәсіпорындар экологиялық талаптарды елемей отыр. Олар ауа сапасын тұрақты бақылау үшін қадағалау тетіктерін күшейтіп, экологиялық нормаларды бұзған өндіріс орындарына қатаң шара қолдануды талап етті.

Эко-белсенділер көтерген мәселеге жауап берген вице-министр Жомарт Әлиев өнеркәсіп кәсіпорындарын толық тоқтатудың мүмкін еместігін, бірақ ауа сапасын жақсарту бағытында нақты шаралар қолға алынғанын айтты.

Жомарт Әлиевтің айтуынша, Қазақстанда экологиялық нормалар ТМД елдері арасында ең қатаңы, әрі еуропалық талаптарға сай жасалған. Дегенмен, кейбір кәсіпорындар осы стандарттарды орындау кезінде техникалық қиындықтарға тап болып жатады.

Кездесуде көтерілген мәселелер Өскеменнің экологиялық жағдайының тұрғындар үшін өзекті екенін тағы бір дәлелдеді. Айта кетейік, ауа сапасын бақылау мақсатында Шығыс Қазақстан облысындағы экологиялық мониторинг ұйымы жақында жаңа мобильді экозертханамен жабдықталған болатын. Жылжымалы зертхана ауа сапасын жедел қадағалауға және нақты уақыт режимінде экологиялық тәуекелдерге әрекет етуге мүмкіндік береді

Сол кезде аймақ басшысы өңірде көптеген өнеркәсіптік кәсіпорындар шоғырланғанын, тек Өскеменнің өзінде саны 60-тан асатынын айтқан еді.

Демек облыста ауа сапасын жақсартуға бағытталған жұмыстар жалғаса бермек.

Сонымен қатар, өңірдегі алтын өндіру саласына қатысты ең өзекті тақырыптардың бірі – цианидті қолдану мәселесі де тілге тиек етілді. Бұл сұрақ тұрғындар арасында алаңдаушылық тудырып қана қоймай, әлеуметтік желілер мен қоғамдық пікір алаңында да жиі көтеріліп келеді.

Халық арасында «цианид» сөзіне байланысты көптеген қате түсініктер қалыптасқанын және алтын өндіру саласындағы халықаралық тәжірибеге тоқталған ҚР Өнеркәсіп және құрылыс вице-министрі Иран Шархан цианидтің бақыланатын технология ретінде ұзақ жылдар бойы қолданылып келе жатқанын жеткізді.

Вице-министрдің айтуынша, цианид табиғатқа тікелей қауіп төндірмейді, өйткені оны қолдану арнайы реттелген талаптар мен стандарттар аясында жүзеге асатынын атап өтті. 

Кездесу барысында жергілікті билік пен министрлік өкілдері тұрғындармен ашық диалогты жалғастырып, өндіріс орындарының экологиялық талаптарды қатаң сақтауын бақылауға алатынын жеткізді.

Қуаныш Рахметоллаұлы

Фото: Жәнібек Ырысбай