Катонқарағай – табиғаттың ғажайып мекені
Катонқарағай мемлекеттік ұлттық саябағының аумағында сирек кездесетін қар барысы алғаш рет отбасымен бірге камера қақпанына түсті. Бұл маңызды оқиға барыстың тек уақытша емес, тұрақты мекендейтінін және Шығыс Қазақстанда олардың көбеюі мүмкін екенін дәлелдеді. Бұл ұлттық табиғатты қорғау шараларының жемісі ғана емес, сонымен бірге Қазақстанның табиғи мұрасының құнды бөлігі,- деп хабарлайды Altainews.kz тілшісі.
Қар барысы – Қазақстанның символы, ерекше жыртқыш және сирек кездесетін жануарлар тізіміне енген. Катонқарағай ұлттық саябағының инспекторлары бірнеше жыл бойы оның мекендеу аймағын бақылап, 2014 жылдан бастап жүйелі түрде фото және бейне деректер жинап келеді.
Камера қақпандары – табиғат зерттеушілерінің таптырмас құралы. Олар барыстардың өмір сүру ортасын зерттеуге, олардың жүріс-тұрысын бақылауға мүмкіндік береді. Бұл әдіс арқылы ғалымдар қар барысының мінез-құлқы мен мекендейтін аумағы туралы тың ақпараттарды ала алады. 2023 жылы алынған кадрлар – бұл жануарлардың қауіпсіз аймақта өмір сүріп, көбейіп жатқанын көрсетеді.
Катонқарағай ұлттық саябағының қызметкерлері қар барысы тіршілік ететін аймақтағы табиғи жағдайларды қорғау үшін көп еңбек етуде. Бұл тек барыс үшін ғана емес, бүкіл экожүйе үшін маңызды.
Сирек кездесетін жануарлар мен экожүйені қорғау
Катонқарағай – Қазақстанның табиғи байлығын сақтауда ерекше орын алатын мекен. Мұнда тек қар барысы емес, басқа да сирек кездесетін жануарлар мекендейді: Сібір тау ешкілері, маралдар, аюлар. Әсіресе, тау ешкілері қар барысы үшін негізгі азық қоры болып табылады. Сондықтан жануарлардың бұл түрлерін қорғау барыстың өмір сүруіне тікелей әсер етеді.
Катонқарағайдың табиғаты тек фаунаға бай емес. Мұнда мыңдаған өсімдіктер түрі өседі, олардың кейбіреулері тек осы өңірде кездеседі. Осы экожүйені сақтау жергілікті тұрғындардың да қатысуымен жүзеге асырылуда.
Табиғатты қорғау – тек мемлекеттік органның ғана емес, бүкіл қоғамның міндеті. Ұлттық саябақта жергілікті халыққа экологиялық білім беру шаралары ұйымдастырылады. Бұл олардың табиғатқа ұқыпты қарауын қалыптастыруға көмектеседі.
Бұдан бөлек, халықаралық ұйымдармен тығыз байланыс орнатылып, тәжірибе алмасу жүргізіледі. Бұл Катонқарағайдың ерекше экожүйесін қорғаудағы маңызды қадамдардың бірі болып табылады.
Қар барысы – табиғаттың нағыз шебері. Оның денесінің құрылымы мен жүні камуфляжға өте қолайлы. Жыртқыш аң аулауға шыққанда айналадағы тастар мен қар арасында мүлдем көрінбейтін болады. Инспекторлардың айтуынша, барыс кейде шаңға аунатып, өзін “жасырады”. Бұл оны қауіпсіз етеді және аңшылықта сәттілік әкеледі.
Катонқарағай ұлттық саябағының аумағында барыстың отбасымен көрінуі – табиғатты қорғау шараларының дұрыс бағытта жүргізіліп жатқанының дәлелі. Табиғатты қорғау жұмыстары тек фотосуреттер мен бейнематериалдармен шектелмейді. Ол – ұзақ мерзімді жоспарлар мен тұрақты бақылаулардың нәтижесі.
Қар барысы – тек ұлттық символ ғана емес, Қазақстанның табиғи байлығын қорғаудағы жауапкершілікті білдіреді. Оның Катонқарағайда тұрақты мекендеп, көбейіп жатқаны – еліміздегі экологиялық ахуалдың жақсарғанын көрсететін үмітті жаңалық.
Табиғат – баршамыздың ортақ үйіміз. Сондықтан оны қорғау – әрбір азаматтың міндеті. Сирек кездесетін жануарларды сақтау, олардың тіршілік етуіне қолайлы жағдай жасау – болашақ ұрпаққа мұра қалдырудың ең басты жолы.
Катонқарағайдың қарлы тауларында өмір сүріп жатқан барыс отбасына сәттілік тілей отырып, табиғатты қорғау жұмыстарында одан әрі табыстар тілейміз!
Таир Сапаргалиев