Қазақстан Республикасының төтенше жағдайлар жүйесі соңғы жылдары маңызды жаңғыртулар мен реформаларды бастан өткеріп отыр. Мемлекет өз азаматтарының қауіпсіздігіне барынша көңіл бөліп, төтенше жағдайларға тиімді жауап беру және олардың алдын алу ісінде заманауи әдістер мен технологияларды енгізуге бағытталған шараларды іске асыруда. 2024 жылы Төтенше жағдайлар министрлігінің жұмысы жаңа құрылымдық өзгерістер мен техникалық жаңартулармен толықтырылды. Бұл қадамдар еліміздегі төтенше жағдайларға тиімді әрекет ету жүйесін нығайтуға, оның алдын алу шараларын күшейтуге және азаматтардың өмірі мен денсаулығын қорғауға бағытталған.

2024 жылы ТЖМ басқарудың жаңа тактикасын енгізу арқылы еліміздегі төтенше жағдайлармен күрес жүйесін жаңғыртты. Бұл жаңартулар төтенше жағдайларға жедел әрі үйлесімді жауап беруді қамтамасыз ету үшін жасалды. Өзгерістердің негізгі бағыты мемлекеттік органдар мен азаматтық қорғаныс құрылымдарының жұмысының тиімділігін арттыру болды.

Өңірлік бөлімшелердің саны 87-ден 28-ге дейін қысқартылды, бұл өз кезегінде негізгі қызметтердің жұмысын тиімді ұйымдастыруға мүмкіндік берді. Бөлімшелердің санын қысқарту тек құрылымдық өзгерістермен ғана шектелмей, қызметтер мен басқару процестерінің сапасын арттыруға бағытталды. Сонымен қатар, ТЖМ құрамында цифрландыру бойынша жаңа вице-министр лауазымы енгізілді. Бұл басқарушылық құрылымға айтарлықтай серпін беріп, цифрландыру үдерістерін басқаруды жетілдіруге мүмкіндік жасады.

Өрттің алдын алу мен оны жою – Қазақстанның төтенше жағдайлар жүйесіндегі басты бағыттардың бірі. Өрт қауіпсіздігін қамтамасыз ету үшін ТЖМ бірнеше маңызды жаңартулар енгізді. 2024 жылы Қазақстанда 324 табиғи өрт тіркелді. Бұл көрсеткіш өткен жылмен салыстырғанда екі есе төмен, 2023 жылы тіркелген өрт саны 868 болған еді. Өртті ерте анықтау жүйесінің енгізілуі орман аймақтарындағы өрттердің көлемін айтарлықтай азайтты. Қарағанды, Ақмола және Қостанай облыстарында бұл жүйе ерекше нәтиже көрсетіп, орман өртінің аумағын қысқартуға үлес қосқанын атап өту қажет.

ТЖМ өрт сөндіру қызметінің техникалық жабдықтарын жаңартуға ерекше көңіл бөлуде. Бұл жұмыста жаңа өрт сөндіру құралдары мен техника түрлері қолданысқа енгізіліп, құтқарушылардың тиімді жұмыс істеуіне мүмкіндік жасалуда. Сонымен қатар, өрт сөндіру деполарының құрылысында жаңа тәсілдер қолданылып, олардың құрылымдары мен жұмыс режимдері жетілдірілді.

Құтқарушылардың жұмыс шарттарын жақсарту және олардың тиімді қызмет көрсетуін қамтамасыз ету мақсатында жаңа инфрақұрылымдық жобалар іске асырылды. 2024 жылы Қостанай облысында құтқарушылардың қызметтік киімдерін жақсарту бойынша пилоттық жоба басталды. Жоба жақсы нәтиже көрсетіп, құтқарушылардың жұмысын жеңілдетуге және олардың қауіпсіздігін арттыруға мүмкіндік берді.

Құтқарушылардың қызметін жетілдіру мақсатында азаматтық қорғаныстың жаңа әскери бөлімдерін құру жұмыстары жалғасуда. Бұл бөлімдер ерекше жағдайларда жылдам әрекет етуге дайын болады. Сонымен қатар, өрт сөндіру деполарын тез құрастырып, қажет жерлерде шұғыл түрде орналастыру жобалары жүзеге асырылуда. 2024 жылдың соңында Астанада осы жобаның алғашқы бөлігі іске қосылды.

Қазақстанның батыс аймағында ТЖ жедел әрекет ету шараларын күшейту үшін «Теңіз жасағы» атты арнайы жасақ құрылды. Бұл жасақ өңірлік деңгейде төтенше жағдайларға жедел жауап беруге мүмкіндік береді. Алматы, Орал, Өскемен және Қостанай қалаларында құтқару батальондары қайта орналастырылды. Бұл шара күштер мен құралдарды тасымалдаудағы шығындарды азайтып, жедел әрекет ету тиімділігін арттырды.

ТЖМ-нің жедел әрекет ету қызметі 2024 жылы айтарлықтай жетілдірілді. «112» Бірыңғай кезекші-диспетчерлік қызметі еліміздегі төтенше жағдайларға жылдам әрі тиімді жауап беруді қамтамасыз ету үшін іске қосылды. Осы жылдың өзінде осы қызметке 4,7 миллионнан астам қоңырау келіп түсті. Төтенше жағдайларға жедел жауап беру нәтижесінде 14 мыңнан астам адам құтқарылды, 66,5 мың адам эвакуацияланды, 8 мыңнан астам зардап шеккен адамға медициналық және психологиялық көмек көрсетілді. Бұл цифрлар ТЖМ күштерінің тиімді жұмыс істеп, халықтың қауіпсіздігін қамтамасыз ету мақсатында үлкен күш жұмсағанын көрсетеді.

Іздеу-құтқару жұмыстарында әуе кемелерін қолдану ерекше маңызды болды. 2024 жылы «Қазавиақұтқару» АҚ әуе кемелері 2,5 мыңнан астам тапсырыс орындады, оның 395-і санитарлық авиацияға қатысты болды. Бұл әуе кемелері тек іздеу-құтқару операцияларында ғана емес, сондай-ақ ауыр науқастарды тасымалдауда да маңызды рөл атқарды.

ТЖМ жұмысындағы маңызды бағыттардың бірі төтенше жағдайлардың алдын алу болып табылады. 2024 жылы су айдындарындағы жағдайды бақылау үшін геоақпараттық жүйелер мен ұшқышсыз ұшу аппараттарын қолдану жұмыстары жалғастырылды. Бұл жаңартылған мониторинг жүйесі су айдындарындағы жағдайды дер кезінде анықтап, алдын алу шараларын тиімді жүргізуге мүмкіндік береді.

ТЖМ мен ІІМ-нің ведомстволық желілерін біріктіретін республикалық жедел цифрлық радиобайланыс жүйесі енгізілді. Бұл жүйе төтенше жағдайларға жедел жауап беруде үйлесімділікті арттырып, барлық құрылымдардың бірлескен әрекетін тиімді етеді.

Өндірістегі қауіпсіздікті арттыру мақсатында 2030 жылға дейінгі қауіпсіз еңбек тұжырымдамасы бекітілді. Бұл тұжырымдама Қазақстандағы барлық өндірістік орындарда еңбек қауіпсіздігін қамтамасыз ету шараларын күшейтуге бағытталған. Сонымен қатар, сейсмикалық қауіпсіздікті қамтамасыз ету мақсатында 2028 жылға дейін сейсмология саласын дамыту бойынша кешенді жоспар қабылданды.

Қазақстанның төтенше жағдайлар жүйесін жаңғырту, жаңа технологиялар мен инфрақұрылымды дамыту, құтқарушылардың жұмыс жағдайларын жақсарту, төтенше жағдайларға тиімді жауап беру шаралары еліміздің азаматтарының қауіпсіздігін қамтамасыз етудегі маңызды қадамдар болып табылады. Төтенше жағдайлардың алдын алу мен оларды жою жүйесінің жетілдірілуі, табиғи және техногендік апаттарға жедел жауап беру және олардың зардаптарын азайту үшін қосымша күш жұмсалуда. Қазақстан өзінің азаматтарын қорғау мақсатында осы салада жаңа бастамалар мен реформаларды жалғастыра отырып, қауіпсіз қоғам құруға бағытталған жұмыстарды тұрақты жүргізуде.

Бұл жаңартулар еліміздің төтенше жағдайларға дайындығын нығайтып, барлық азаматтардың қауіпсіздігін арттыру үшін қажетті қадамдар болып табылады.