V Дүниежүзілік көшпенділер ойындары: Шығыстан он төрт спортшы қатысады
Фото: exk.kz
Биыл елімізде өтетін V Дүниежүзілік көшпенділер ойындарында облысымыздың 14 спортшысы бақтары мен баптарын сынға салады. Олардың ішінде 12 балуан арқан тарту бойынша сайысқа түссе, біреуі білек күшін сынға салатын таяқ тарту спортында күш сынамақ. Ал Қазақстанның намысын қорғайтын санаулы сұрмерген қыздардың біреуі біздің облыстан екенін де естеріңізге сала кетейік. Қазір көшпенділер ойынының жолдамасын қоржынға салған спортшыларымыз қызу дайындыққа кірісіп кеткен.
Дүбірлі дода жақындап келеді. Қыркүйектің басында V Дүниежүзілік көшпенділер ойындарының туы Астана төрінде желбірейтін болады. Байрақты бәсекеде еліміздің намысын қорғауға өңірімізден баратын спортшылардың дайындық барысы туралы облыстық денешынықтыру және спорт басқармасының өкілдері баяндап, баспасөз мәслихатын өткізді. Баспасөз жиынына көшпенділер ойынына баратын спортшылар да қатысып, алдағы додаға дайындықтары туралы айтты.
Басқарма өкілдері мен спортшылар алдағы дүбірлі дода барысына да кеңінен тоқталды. Қазақ елінің төрінде өтетін көшпенділер ойынына 89 елден делегация келіп қатысып, 21 спорт түрінен мықтылар бақ сынайды. Бүгінгі таңда елімізде өтетін көшпенділер тойында жиыны 2500-ден аса спортшы өнер көрсетпек. Ал дүбірлі тойдың ашылу салтанаты 8 қыркүйек күні «Астана Арена» стадионында болады.
Жалпы биылғы жаһандық додада 113 медаль жиынтығы сарапқа салынып, спортшылар 21 спорт түрінен байрақты бәсекеде сынға түсетінін айттық. Ал ұлттық өнердің 10 түрінен арнайы көрсетілім сайысы өтеді. Сондай-ақ дүбірлі дода қарсаңында ұлттық құндылықты насихаттайтын көрмелер ұйымдастырылып, мерекелік концерттер өтетін болады.
Алтайдың намысын Ажар қорғайды
Жоғарыда айтқанымыздай біздің облыс спортшылары арқан тарту, таяқ тарту және дәстүрлі садақ ату қатарлы үш спорт түрі бойынша ел намысын қорғайды. Кенжелеп барып қолға алынса да қарқынды дамып келе жатқан ұлттық спорттың бір түрі – дәстүрлі садақ ату. Байырғы заманда садақты қару ретінде қолдансақ, бүгінгі таңда спорт ретінде дамыту қолға алынып отыр. Әсіресе соңғы жылдары садақ асынған жастардың қатары артып келеді. Шығыста осы бір ұлттық спорттың ұпайын түгендеуге атсалысып жүрген жандардың бірі – Ажар Төлеуханова. Енді міне, «садақ толы сайгез оғын» асынып V дүниежүзілік көшпенділер ойындарына аттанғалы отыр. Алғашқы оқу-жаттығуды Алматыда өткізіп, жарыс жақындағанда Астана төрінде дайындықты қыздыра түспек.
Иә, Шығыста дәстүрлі садақ ату спортын дамытып жүрген санаулы ғана жанашыр жандар бар. Солардың бірі – Ажар Төлеуханованы қолына жебе ұстап, адырнаға қол салып көрген жандардың көбі біледі. Енді міне, еңбекқор жан дүбірлі додада бақ сынап, Алтайдың намысын дүниежүзілік додада қорғамақ. Айтпақшы, Ажар бұл жолғы дүниежүзілік додада еліміздің намысын қорғайтын 10 садақшының бірі.
Ал біз бұған дейін Өскеменде жасөспірімдер арасында өткен сайысты тамашалауға барғанымызда дәстүрлі садақ спорты бойынша Ажармен бірге ел намысын қорғайтын мергендердің бірін әңгімеге тартқан болатынбыз. Садағына сүйене тұрып әңгіме өрбіткен сұрмерген Шығыста бұл дәстүрлі спорт түрінің жақсы дамып келе жатқанына ризашылық білдіріп, алдағы жарысқа дайындықтары туралы айтқан болатын.
Иә, осыдан-ақ Ажардың артынан ерген шәкірттерінің көзге түсіп, дәстүрлі садақ ату спортының өңірде дами бастағанын көруге болады. Әлі талай сұрмерген Алтайдың атын алты құрлыққа танытады дегенге сеніміміз зор.
Жамбы атудың ережесін жаңғыртқан
Жоғарыда атап өткеніміздей көшпенділер ойындарының бағдарламасына бірқатар спорт түрі енгізілген. Олардың қатарында ат жарысы, ұлттық күрес түрлері, дәстүрлі зияткерлік ойындар, жекпе-жек түрлері бойынша жарыстар, дәстүрлі садақ ату, құспен ұлттық аң аулау түрлері, халықтық ойындар, сондай-ақ этникалық спорт түрлері бойынша көрсетілімдер бар.
Спорттық сайыстарды әр елден келген төрешілер құрамы бағалап, жеңімпаздарды анықтайтын болады. Соның ішінде дәстүрлі садақ ату сайысы бойынша жерлесіміз Жұмағазы Мұхамеджанов төрелік етеді. Жерлесіміз Тәуелсіз Қазақстанда алғаш рет жамбы ату сайысының ережесін жаңғыртып, зерттеп жасап шыққанын айтады. Тәжірибелі мерген еліміздегі садақ ату спортының дамуына 15 жылдан бері атсалысып, тер төгіп келеді. Ұлттық спорттың жанашырын Шығысқа келген сапарында сөзге тартып, аз-кем әңгіме өрбіткен едік.
Елімізде болатын дүбірлі дода «Астана-Арена» стадионында, «Қазанат» ипподромында, Ж.Үшкемпіров атындағы жекпе-жек сарайында, «Алау» мұз айдынында, «Qazaqstan» жеңіл атлетикалық спорт кешенінде және «Думан» кешенінде өтеді. Ал біз тілге тиек етіп отырған дәстүрлі садақ ату, құспен аң аулаудың ұлттық түрлері бойынша сайыстар «Қазанат» ипподромында және Этноауыл аумағында өтеді. Сондай-ақ сайыспен бірге «Астана – көшпенділердің астанасы» атты театрландырылған қойылым мен Қазақстанның үздік қолөнершілерінің ірі көрме-жәрмеңкесін де тамашалауға болады. Қысқасы, көшпенділердің мәдениеті, салт-дәстүрі, сән-салтанатымен танысып, бұл додадан рухтанып қайтуға болады.