2024 жылы Шығыс Қазақстан облысына сырттан 641 адамды қабылдау үшін квота бөлінген болатын, оның ішінде 269 қандас және 372 көшіп келуші бар. Бұл бағдарлама көші-қонға қатысушылардың өмір сүру жағдайын жақсартуға, сондай-ақ олардың қоғамға бейімделуі мен интеграциясына бағытталған, деп хабарлайды Altainews.kz тілшісі. 

Көшіп келгендер мен қандастарды орналастыру үшін облыс бойынша халықтың тығыздығы, инфрақұрылымның болуы, әлеуметтік нысандардың (балабақшалар, мектептер) бар-жоғы, жұмыспен қамту мүмкіндіктері талданып, 79 елді мекен таңдалды. Олардың ішінде 33 елді мекен қандастар үшін, 65 елді мекен көшіп келгендер үшін белгіленген. 

2024 жылдан бастап көшіп келушілер мен қандастарды қоғамға бейімдеу және интеграциялау мақсатында пилоттық жоба іске қосылды. Жоба аясында көшіп келушілерге және қандастарға көмек көрсету үшін кешенді қызметтер ұсынылады. Оларға көшу, орналастыру, материалдық көмек көрсету, тұрақты жұмыс орындарына орналасу, кәсіби дайындық және қайта даярлау сияқты қызметтер кіреді. Сондай-ақ экономикалық мобильділік сертификаты арқылы баспана алу немесе оны салуға, алғашқы жарнаны төлеуге көмек көрсетіледі. 

Әр отбасы үшін жеке қызметтер көрсетіледі. Оларға уақытша қабылдау орталықтарына орналастыру, тіркеуден өту, поликлиникаға тіркелу, балаларды балабақша мен мектепке қабылдау, қазақ және орыс тілдерін оқыту курстарына қатысу, ЭЦҚ ашу, әскери есепке тұру, жұмысқа орналастыру, кәсіпкерлік саласында қолдау көрсету, құқықтық көмек алу және басқа да қажетті қызметтер жатады. Сонымен қатар қысқа дайындық бойынша (отын, көмір сатып алу) көмек көрсету, әлеуметтік көмек беру, жеке кәсіп ашуға гранттар мен микрокредиттер беру сияқты шаралар қарастырылған. 

Бұл бағдарлама қатысушыларға олардың өмір сапасын жақсартуға, сондай-ақ ұзақ мерзімді тұрақтылыққа жетуге мүмкіндік береді. Әр отбасының бейімделу процесі бес жыл бойы бақылауда болады, бұл үшін цифрлық отбасылық карталар пайдаланылады. Осылайша, көші-қон процесінің тиімділігі мен қатысушылардың әлеуметтік жағдайы тұрақты түрде бақыланып отырады. 

Сонымен қатар мемлекет тарапынан түрлі қолдау шаралары ұсынылады. Мысалы, көшіп келушілер мен қандастарға баспана сатып алу немесе салу үшін экономикалық мобильділік сертификаты беріледі, ол 1160 айлық есептік көрсеткішті (4 282 720 теңге) құрайды, бірақ баспана құнының 50%-нан аспауға тиіс. Көшіп келушілерге көшу үшін 70 МРП (258 440 теңге) мөлшерінде материалдық көмек көрсетіледі. Бұдан бөлек, ауылдық жерлерге көшіп келушілер үшін 15 МРП (55 380 теңге), қалалық жерлерге 20 МРП (73 840 теңге) көлемінде тұрғын үйді жалдау және коммуналдық қызметтер үшін субсидиялар беріледі. 

Қазіргі уақытта облысқа 299 адам (100 отбасы) көшіп келді, бұл квотаның 47%-ын құрайды. Бұл шаралар облысқа көші-қонды тиімді басқаруға, әлеуметтік және экономикалық жағдайды тұрақтандыруға, сондай-ақ көшіп келгендер мен қандастарды толыққанды қоғам мүшесіне айналдыруға бағытталған.

 Ержан Әбіш