Тіл – халықтың тірегі
Фото: pexels.com
Тіл – әрбір ұлттың басты белгісі, ұлттық болмысының негізі. Ол халықтың тарихын, мәдениетін, рухани дүниесін сақтап, келер ұрпаққа жеткізу міндетін атқарады. Тілсіз ұлттың тұтастығы мен болашағы болмайды. Тіл арқылы адамзат өз ойларын білдіріп, қоғамда байланыс орнатады. Сондықтан тіл – халықтың тірегі болып табылады.
Тіл – халықтың тарихын, дүниетанымын, дәстүрін, салт-санасын, ұлттық болмысын сақтайтын құрал. Әрбір тіл өзінен бұрынғы ұрпақтардың өмірі мен іс-әрекеттерінің ізін қалдырады. Тіл арқылы халықтың өмір салты, дүниетанымы, мінез-құлқы мен сезімдері көрініс табады. Қазақ тілінің тарихы тереңде жатыр. Ол – қазақ халқының мыңдаған жылдық тарихының айнасы.
Сондықтан тіл ұлттың өткенін білдіріп қана қоймай, оның мәдени мұрасын ұрпақтан-ұрпаққа жеткізу қызметін де атқарады. Әрбір халықтың тілінде оның өткеніндегі ұлы тұлғалар, тарихи оқиғалар мен атақты орындар туралы деректер сақталады. Бұл деректер болашақ ұрпақтың мәдениетін қалыптастыруда маңызды рөл атқарады.
Тілдің маңызды қызметтерінің бірі – ұлтты біріктіру. Ұлттың бірлігі тіл арқылы сақталады. Кез келген ұлттың негізгі ерекшелігі оның тілінде жатыр. Тіл – халықтың біртұтастығының негізі. Ұлттық тіл ұрпақтардың өзара байланысын қамтамасыз етеді, қоғамды топтастырып, оның рухани бірлігін нығайтады.
Қазіргі жаһандану дәуірінде ұлттар мен халықтар бір-бірімен тығыз қарым-қатынаста болғанымен, өз ұлттық тілдерін сақтап, дамыту өте маңызды. Себебі, басқа тілдерді меңгеру арқылы ұлттық тілден алыстау – ұлттық сәйкестіктен ажырауға әкеліп соғуы мүмкін. Тіл – халықтың өзіндік ерекшелігін сақтап қалатын маңызды құрал.
Тіл тек қана қарым-қатынас құралы емес, сонымен қатар білім мен ғылымның көзі. Ғылымның дамуы мен білім алудың негізі тілде жатыр. Тіл арқылы жаңа білімдерді игеруге болады, ғылыми зерттеулер мен жаңалықтарды бір ұрпақтан екінші ұрпаққа жеткізу мүмкіндігі артады.
Қазақ тілінің ғылым мен білім саласында кеңінен қолданылуы – еліміздің мәдени және интеллектуалдық деңгейінің жоғарылағанын көрсетеді. Алайда қазіргі уақытта көптеген жастардың шетел тілдерінде білім алуын қалауы, ұлттық тілдің екінші орынға түсіп кетуіне әсер етуі мүмкін. Осыған байланысты өз ана тілімізді ғылым мен білім саласында дамыту, оған басымдық беру маңызды.
Тіл – халықтың рухани әлемінің айнасы. Ол адамның ішкі сезімдерін, ой-пікірлерін, қиялдарын білдіруге мүмкіндік береді. Әрбір тіл өз табиғатымен бірегей болып табылады, оның дыбыстық құрылымы мен грамматикалық жүйесі халықтың рухани мәдениетінің көрінісі.Қазақ тілі – бай ауыз әдебиетімен, жұмбақтарымен, мақал-мәтелдерімен, өлеңдерімен ерекшеленеді. Ол халықтың ой-өрісін, шығармашылық қабілетін, терең философиялық көзқарастарын көрсететін ерекше рухани құндылық болып табылады. Тіл арқылы адамзаттың дүниетанымы, табиғатпен, қоғаммен және өзімен арақатынасы беріледі.
Ұлттың тілін сақтау мен дамыту тек мемлекеттік мекемелердің ғана емес, әрбір адамның міндеті болып табылады. Тілді қолдау, оны мектептерде оқыту, медиа мен мәдениет саласында кеңінен пайдалану – ұлттың рухани байлығының сақталуына жол ашады. Қазіргі кезде тілдің қолданылуын шектейтін немесе тілдің жоғалуына әкелетін түрлі жағдайлар орын алуы мүмкін. Сондықтан әрбір адам, әсіресе жастар, өз ана тілін қадірлеп, оны дамытуға өз үлесін қосуы керек.
Тіл – халықтың тірегі. Ол тек қарым-қатынас құралы ғана емес, ұлттың өткенін, бүгінін және болашағын байланыстыратын алтын көпір. Тілдің сақталуы мен дамуы ұлттың рухани және мәдени болашағына әсер етеді. Сондықтан әрбір ұлт өзінің тілін қадірлеп, оны болашақ ұрпаққа жеткізу үшін бар күшін салуы керек.
Халықтың тірегі болған тіл өз дәстүрі мен мәдениетінің жаршысы болып қалады. Ұлттың тілін сақтау мен дамыту арқылы оның ұлт болып қалуы, әлемдік мәдениетте өзіндік орнын табуы мүмкін.
Өскемен қаласының
мамандандырылған
тергеу сотының судьясы
Раймханова Зухра